Praktijk-tip kettingonderhoud
Als je je aan de volgende tips houdt, kun je de levensduur van je motorketting aanzienlijk verlengen.
De winter duurde weer lang, maar het nieuwe motorseizoen is gelukkig alweer in volle gang. Als je een motor hebt die door een ketting wordt aangedreven, en dat zijn de meeste, is het verstandig om hem in de lente aan een uitgebreide check te onderwerpen. De ketting is het misschien wel sterkst belaste deel van je motor, en hij is zeer vatbaar voor slijtage. De levensduur bedraagt gemiddeld zo’n 20.000 kilometer. Maar als je hem niet goed verzorgt, kan het best dat hij al na 10.000 kilometer naar z’n grootje is. Neem van ons aan dat je niet wil dat je ketting breekt tijdens het rijden, want dat kan verwoestende gevolgen voor mens en machine hebben.
Het is helemaal niet zoveel werk om hem in goede conditie te houden. Een liefdevolle en regelmatige verzorging beloont je ketting met een levensduur van wel 50.000 kilometer. Maar dan moet hij wel regelmatig worden gereinigd en gesmeerd. Als richtlijnen houden de profs een interval van zo’n 500 kilometer respectievelijk 2.000 kilometer aan. Als de ketting helemaal droog staat, is dat het teken dat je je mouwen moet opstropen.
Opbokken
Als eerste moet de motor worden opgebokt en de eerste versnelling worden ingeschakeld. Dat is belangrijk om het achterwiel te laten draaien en de ketting over de hele lengte goed bereikbaar te maken. Als je motor niet is voorzien van een middenbok, kun je bij de motorwinkel een zogenaamde paddockstand kopen, waarmee je het achterwiel optilt. Vervolgens ga je de ketting reinigen. Ga hierbij zo zorgvuldig mogelijk te werk en let erop dat de ketting niet alleen aan de buitenzijde maar ook tussen de schakels van vuil en vet wordt ontdaan. Vuil aan de buitenkant ziet er misschien wat minder fraai uit, maar heeft nauwelijks invloed op de functie of de levensduur van de ketting. Maar vuil tussen de schakels werkt daarentegen als een schuurmiddel, dat het slijtageproces flink kan versnellen. Bij je motordealer kun je kiezen uit meerdere verzorgingsproducten, en soms ook van diverse merken. Bijvoorbeeld een spray die vuil en aangekoekt kettingvet zonder moeite losweekt.
Goed laten drogen
De procedure is simpel: reinigingsmiddel aanbrengen, een paar minuutjes laten inwerken, reinigen, afvegen en de ketting laten drogen. Gebruik een vochtig gemaakte spons of gewoon je tuinslang als je die hebt. Het is heel belangrijk dat je ketting na afloop voldoende tijd krijgt om te drogen. Pas daarna kun je met de volgende stap aan de slag, en dat is het aanbrengen van de kettingspray.
Let er bij het kopen van de spray op dat er een klein pijpje wordt meegeleverd, dat je desgewenst in het spuitkopje kunt steken. Daarmee kun je de sproeinevel veel beter richten, wat voorkomt dat allerlei andere onderdelen van je motor ondergespoten worden. Je hoeft maar een fijne nevel op de ketting aan te brengen, indachtig het motto ‘minder is meer’. Alle overtollige kettingvet wordt tijdens het rijden meteen weggeslingerd en kan onderdelen van je motor en/of je kleding smerig maken.
Ook is het heel belangrijk dat je alleen de ketting zelf inspuit en er geen kettingvet op je achterband belandt. Je spuit bij een draaiende motor en met een draaiend achterwiel. Het beste werk je van binnen naar buiten.
Als je geen zin hebt om je ketting regelmatig in te spuiten, kun je kiezen voor een volautomatisch smeersysteem, bijvoorbeeld van de Britse fabrikant Scottoiler. Dat kun je op vrijwel elke motor monteren. Hou wel rekening met een investering van rond de 150 euro, dus stel jezelf vooraf de vraag hoe lui je eigenlijk bent aangelegd…
Minimale speling is ideaal
Tot slot is het zaak om de kettingspanning te controleren, want ook die is van belang voor de levensduur. De ketting mag niet te strak staan, maar ook niet te los. Een te strak gespannen ketting kan de krachten die vooral bij sterk accelereren vrijkomen niet aan, waardoor hij in het ernstigste geval kan breken. Een ketting die te slap gespannen is, kan zich vastklemmen en – alweer in het ernstigste geval – van het tandwiel losschieten. In het beste geval staat hij precies zo strak dat hij een klein beetje speling heeft. De precieze kettingspanning vind je in de handleiding van je motor, en soms ook op een sticker op de motor. Kom je er niet uit of twijfel je? Ga dan met je motor naar je dealer en laat de ketting daar op de juiste spanning brengen.
En als je al deze verrichtingen – die echt niet zoveel moeite kosten – toch teveel gedoe vindt, dan hebben we een laatste advies voor je: koop een nieuwe motor, maar dan eentje met cardanaandrijving…